Üsküp
Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te Osmanlı çağında nesir edilen Eski Üsküp Çarşısı'nda mevcut yorgancı Ali Halili, "çarşının sonuç el inşası yorgancısı" adına asırlık karı geleneğini korumaya bitmeme ediyor.
Çarşının açılışından bugüne denli vasıl bulunmaz zanaatlardan biri de yorgancılık oldu. Bu zanaatın Üsküp'teki sonuç ustalarında biri bulunan Ali Halili'nin ailesi tahminî 100 senedir yorgan üretiyor.
Halili, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, işine bulunan sevgisini anlattı.
Eski Üsküp Çarşısı'nda önceleri 25 yorgancı bulunduğunu aktaran Halili, "Bir birlikte bütünü gitti, 25 insandan hemen ego kaldım." dedi.
Dedesinin yorgancı bulunduğunu tamlayan Halili, "Babamdan sonradan ise bu işin mirasçısı ağabeyimdi o da emekliye ayrıldı. Ondan sonradan mirası ego üstlendim ve benimle (zanaat) de sonuç bulacak. Çocuklar bellemek istemiyor, mektepli de yok." ifadesini kullandı.
Halili, meslekte adabın önemine değinerek, "Yavaş aheste zanaatı kavradığınızda ilkin mukaddema çıraksınız sonradan kalfa ve böylecene ise eli uz oluyorsunuz. Ancak burada töre da hürmet teşhir de var, müşteriyi tebessüm ile istikbal ve uğurlama, ona zanaatından rastgele şeyi teşhir de var." sanarak konuştu.
Mesleğini nesilden nesile dökme birlikte iş adına nitelendiren Halili, bunun tarafından anadan görme ve kültürel mirasın yaratıldığını vurguladı.
El inşası yorgan minimum 50 sene dayanıklıdır
Halili, "Doğal malzemeden meydana getirilen yorganla 7 yahut 8 sayaç uyursanız baş döndürücü elan mıhlı olacaksınız. Doktora mı mülk verirsiniz, olmadan tabii birlikte biçimde mi uyursunuz; bunun kararını siz vereceksiniz. Bir eli uz adına size bu ürünün kullanılmasının mıhlı ve 50 sene dayanıklılığa eş bulunduğunu söylüyorum." dedi.
Batı vatanlarında elan birlikte tomar tabii eşyalara ve biraz güneş devam eden el inşası ürünlere bedel verildiğini vurgulayan Halili, şöyleki bitmeme etti:
"Bir yorgan yapımına rastgele dü yüzü de alttan ve tepeden iktisap etmek neredeyse dikilerek başlanır. Elle dikilen birlikte yorganda, tahminî 100 ila 120 bin enjeksiyon bulunur, bu ise birlikte ustalıktır. Çünkü birlikte el aşağıdan öteki el tepeden dikilmelidir, rastgele nesne denk ve düzlem dikilmelidir. Bu ustalıktır, bire birlikte sürede da birlikte sanat."
Zanaatların güzelliğinin, nazirsiz olmasından kaynaklandığının altını çizen Halili, tek ürünün birlikte diğerine benzemediğini, rastgele ürünün elle yapıldığını ve orijinal bulunduğunu kaydetti.