ABD Temsilciler Meclisi'nde 3 Ocak salı haset başlamış bulunan 2 salname teşri sürecinde başkan seçimi krizi damgasını vurdu. ABD Kongresi'nin ast kanadı bulunan Temsilciler Meclisi'nde meydana getirilen reislik seçimlerinde 3 tur oylamanın ardından akıbet alınamadı.
Ülkede 8 Kasım 2022 tarihinde meydana getirilen intihabat kararında Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi'ndeki 435 koltuktan 222'sini kazanarak çoğunluğu ele geçirmesi ve sedir başkanı talibi emisyon hakkını elde etmesinin ardından salı haset oluşturulan mecliste, 3 tur oylamada reislik seçimi düşüncesince mukteza bulunan 218 oyu düzlük çıkmadı. Seçimlerde yarışan 6 namzet arasından Kevin McCarthy ve Hakeem Jeffries ön plana çıkarken birlikte gayrı namzet bulunan Jim Jordan'ın kişi seçmenlerinden McCarthy'e dayanak olmaları çağrısında olmasına karşın 20 oy alması uyanıklık çekti.
İlk tur oylamada demokratların desteklediği Hakeem Jeffries 212, Kevin McCarthy 203 ve gayrı 4 namzet hep 19 oy alırken, birlikte gayrı namzet Jim Jordan ikinci turun öncesinde müzakere yaparak partisini McCarthy'nin çevresinde toplanmaya çağırdı. Ancak buna karşın ikinci tur oylamada McCarthy muhtemel desteği göremedi. İkinci tur kararında Jeffries ve McCarthy'nin oylarında birlikte ayrım olmazken gayrı 19 dubara tamamının Jim Jordan'a gittiği görüldü.
Bunun dair McCarthy'i destekleyen ve adı belirtilmeyen cumhuriyetperver birlikte milletvekilinin, bazısı seçmenlerden dü turun ardından başkan seçmekte zorlandığı düşüncesince partilerinin “aptal göründüğü” yorumu aldıklarını açıklamış olduğu bildirildi.
Üçüncü turda da akıbet alınamadı
Yapılan üçüncü tur oylamada da şişman birlikte ayrım gerçekleşmedi. Jeffries gene 212 oy alırken McCarthy ise 1 oyunu henüz Jordan'a kaptırarak 202 oy aldı. Böylelikle Jordan, McCarthy'e dayanak çağrısı yapmasına karşın üçüncü turda 20 oy almış oldu.
Yapılan 3 tur seçimin ardından Temsilciler Meclisi Başkanı seçilemeyince, oturuma çarşamba haset öğleden sonradan bitmeme yapılmak az daha açıklık verildi.
Meclisteki demokratların Hakeem Jeffries'i desteklediği ve cumhuriyetçilerin oylarının ise 2 namzet ortada bölündüğü seçim, cumhuriyetperver partide birlikte nevi tümen içi aykırılık örneği şekilde yorumlandı. Oylarını partisindeki milletvekillerinden düzlük Kevin McCarthy gazetecilere icra ettiği açıklamada “Kazanana denli buradayız.” laflarını kullanırken, 19 cumhuriyetperver milletvekilinin namına gönül rahatlığı oy kullanmasına karşın sedir başkanlığı yarışından vazgeçmeyeceğini anlatım etti.
ABD tarihinde bu olay, 1923 senesinde gerçekleşen seçimlerin ardından 100 sene sonradan evvel kere Meclis Başkanı'nın birlikte numara turda belirlenemediği seçim oldu. Ülke tarihinde meydana getirilen en derinliğine Temsilciler Meclisi Başkanlık seçimi ise Aralık 1855 ile Şubat 1856 ortada gerçekleşmiş, 2 ay devam eden seçimde başkanın belirlenmesi düşüncesince 133 tur oylama yapılmıştı.
ABD yasaları gereği, başkan seçilmeden Temsilciler Meclisi'ndeki milletvekillerinin kasem ederek göreve başlamalarının gibi bulunmadığı belirtiliyor.
Saim Sevinç