Amman
Suudi Arabistan, Irak, Suriye ve İsrail'le yandaki bulunan 10 milyonu fazla nüfusa cemaat Ürdün, toptan su endeksine uyarınca dünyanın su mevzusundaki en kimsesiz ikinci ülkesi.
Ürdün Su Bakanlığından 22 Kasım Pazartesi haset meydana getirilen bağlanmış açıklamada, Ürdün, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) 2022 senesinde erke ve su dalında kuma müşterek projenin yapılabilirlik sürecine başlanması düşüncesince "niyet beyanı" imzaladığı belirtildi.
Projeye uyarınca Ürdün İsrail'e salname 600 megavat gün enerjisi, İsrail de Ürdün'e 200 milyon metreküp rafine su ihraç edecek.
Ürdün'ün sabık ay da İsrail ile 1994'te imzaladığı Vadi Arabe Anlaşması'nda toprak meydan miktara ek olarak, 50 milyon metreküp su alımını öngören müşterek barışma meydana getirdiği duyurulmuştu.
Siyasi kesimlerden mevrut tepkiler
Amman yönetimi, İsrail'le imzalanan "niyet beyanı"nın 2022 yılı süresince sürecek yapılabilirlik emekleri anlamına geldiğini ve bunun uygulayım yahut tüzel müşterek barışma olmadığını savunuyor.
Ancak Ürdün'de halktan ve politik kesimlerden mevrut tepkiler bahis konusu projenin "Amman yönetiminin Tel Aviv ile dünkü müşterek normalleşme çabası ve diyar egemenliğini İsrail'in kontrolüne ita adımı" bulunduğu şeklinde.
Ürdün'deki Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) mevzuya dair açıklamasında, "İşgal atlındaki Filistin topraklarında canlı kardeşlerimize dirlik en ilkel yıldırı suçlarını özne Siyonist devletle normalleşmeyi reddediyoruz." ifadelerini kullandı.
"İhvan, ülkenin su ve erke üzere ciddi sektörlerinin nazar boncuğu barışma ve sözleşmeye saygısı sıfır agresif müşterek devlete bağlanmasını kınıyor ve reddediyor." ifadelerine toprak sunulan açıklamada, "Amman yönetiminin İsrail'le normalleşme yaklaşımının halkın iradesiyle inatlaşma" anlamına geldiği savunuldu.
Ürdün Ortaklık ve Kurtuluş Partisinden meydana getirilen açıklamada da İsrail'le meydana getirilen anlaşma, "Başbakan Bişr el-Hasavne hükümetinin gerisinde bıraktığı dünkü müşterek görüntü kırıklığı" kendisine nitelendirildi.
Enformasyon Bakanı'nın sabahleyin saatlerinde yalanladığı müşterek anlaşmanın geceleyin ezanı saatlerinde Su Bakanlığı çeşidinden imzalandığına ayraç edilen açıklamada, "Ürdün bundan şimdi dobra müşterek yönetimi adalet etmiyor mu?" ifadesi kullanıldı.
Ürdün Diş Hekimleri Sendikası da anlaşmaya şu ifadelerle reaksiyon gösterdi:
"Siyasi irademizin Siyonist devlete dair kılınmasını bildirme etmiyoruz. Bu barışma Ürdün halkının iradesine aykırıdır. Bu anlaşmadan hükümet doğrudan arka çekilmelidir."
Anlaşmaya müteveccih protestolar
Anlaşmaya tepkiler siyasilerle hudutlu kalmadı, darülfünun öğrencileri de gösteriler düzenledi.
Söz konusu gösterilerde, hem barışma bununla beraber hükümet karşıtı çarpıcı sözler atıldı.
"Normalleşme ihanettir" etiketiyle içtimai medyada kampanya başlatan Ürdünlü aktivistler de İsrail'le imzalanan "niyet beyanı"na reaksiyon göstererek, gıcırtı çağrısında bulundu.
Ülkede menfaatlerini "Halkın Değişim Hareketi" kendisine tanıtıcı bazısı kesimler de İsrail'le imzalanan anlaşmayı gıcırtı geçirmek üzere 26 Kasım Cuma haset düşüncesince tanıtım gösterisi çağrısı yaptı
"Anlaşmada rastgele müşterek şaşırtı yok"
Ürdünlü politik çözümleyici Amir es-Sebayile, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, "Bu anlaşmada rastgele müşterek şaşırtı yok. Gelişmeler elhak bu noktaya akilane ilerliyordu." dedi.
Ürdün hükümetinin ülkenin su gereksinimi noktasında rastgele müşterek ek müddet tutum üstünde bellek yormadığını kail Sebayile, şunları kaydetti:
"Bu anlaşmada görebildiğimiz müşterek yekta tane şaşırtı var. O da 25 yılı fazla müşterek müddet önceki sulh anlaşması imzalayan dü diyar ortada BAE'nin boşluk icatçı olması. Dolayısıyla mevzuya Ürdün-İsrail düzeyinde değil, BAE'nin müşterek süredir pazarlamaya çalışmış bulunduğu diyalekt boyutuyla vurmak gerekir."
Anlaşmanın gıcırtı edilmiş bulunduğu gösterilere de yer veren Sebayile, halkın şişman müşterek kesiminin İsrail'e dirlik olması nedeniyle bu cins protestoların olabileceğine dikkati çekti.
"Ürdün'e müteveccih bir takım hesaplı baskılar var"
Ürdünlü Siyaset Bilimi Profesörü Ahmed Said Nevfel ise "Ürdün'e müteveccih bir takım hesaplı baskılar var. Ancak bunlar İsrail'le anlaşmayı imza kılmak düşüncesince müşterek esbabımucibe olamaz." dedi.
Ürdün'ün Filistin davasına bulunan yaklaşımının menfi yönde değişmesine müsaade vermemesi icap ettiğini vurgulayan Nevfel, politik bölgede dünkü gelişmelerin konuşulmuş bulunduğu müşterek çağda Amman yönetiminin önündeki müşterek tane depar belgesi yolunun halkın sesine kulak hasretmek bulunduğunu söyledi.