Ankara
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) hazırladığı raporda, 6 Şubat'ta meydana mevrut Kahramanmaraş merkezli depremlerdeki gülmeyen yıkımlara ilişkin, "Donatı cinsinin tarzı ve işçilikteki kusurlar, arsa hareketi çeşidinden affedilmeyen esas menfilik durumlarından birisi olmuştur. Akredite edilmiş usta, kalfa ve prodüksiyon işçilerinin çatı inşaatlarında çalıştırılması hususunun önemi gene güneş yüzüne çıkmıştır." değerlendirmesine arsa verildi.
AFAD Deprem Dairesi Başkanlığınca, 6 Şubat'ta Türkiye saati ile 4.17'de ve 13.24'te sırayla özek üssü Pazarcık ve Elbistan bulunan 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki dü depreme ilişkin, meydan emekleri ön kıymetlendirme tutanağı hazırlandı.
Depreme kaynaklık fail fayların tanımlanması, meydana mevrut satıh kırıklarının belirleme edilmesi ve strüktürel hasar sebeplerinin ortaya konması neredeyse 10 Şubat-16 Şubat'ta bölgede meydana getirilen meydan çalışmalarının neticelerini içeren raporda, rastgele dü depremin Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Malatya, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ'da aşırı alevlenmiş hissedildiği dirilik kaybı ve gülmeyen hasara hastalık bulunduğu vurgulandı.
Depremin, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 11 ili içerisine meydan 108 bin 812 kilometrekarelik bölgede çarpıcı bulunduğu dökme raporda, "Ülke tarihinde yaşanmış en yıkmacı mevzi sarsıntısı fırtınası namına kayıtlara sabık bu dü anne şoka ilgilendiren demir arsa hareketi kayıtları, meydan gözlemleri ve semt halkından tahsil edilen bilgilere mucibince evvel depremin Kahramanmaraş ve Hatay'da ikinci depremin ise başta Malatya'da şimdi çalışan bulunduğunu beyan etmek mümkündür." ifadesine arsa verildi.
Zemin kaynaklı hasarlar
Depremler sonra bir takım iskân bölgelerinde gülmeyen satıh bozulmalarının belirleme edilmiş bulunduğu dökme raporda, bu bozulmaların güzel zeminlerde şimdi da bariz çözüm alarak açık yarıklar biçiminde ortaya çıkmış bulunduğu anlatıldı.
Kimi zeminlerde sıvılaşmalarla baş başa binalarda oturmalar olduğu, birtakımı yerlerde de satıh deformasyonlarının aracısız yapıların altından geçerek kocaman hasarlara etmen bulunduğu tamlanan raporda, ayrımsız mefruşat tabakası üstünde az hasarlı ve ya ağız ağıza hasarsız yandaki binaların da mevcut olmasının, yıkımların çabucak mefruşat kaynaklı bulunmadığı gerçeğini ortak yol şimdi gösterdiğine ayraç edildi.
Yumuşak büküm kaynaklı hasarlar
Türkiye'de de sık sık karşılaşılan şakuli doğrultudaki uyumsuzluk durumlarından birisi bulunan "yumuşak kat" uygulamalarıyla bölgede derin namına karşılaşılmış bulunduğu dökme raporda, "Komşu katlar ortada rijitlik düzensizliğine hastalık bulunan bu uygulamalar, çoğu yol yapıların antre katlarında antre büküm sütun boylarının ahir büküm sütun boylarına mucibince şimdi ortak tomar olması hali namına gözlendi." bilgisine arsa verildi.
Yapı elemanı hasarları
Raporda, sahada meydana getirilen incelemelerde, inikat bölgelerindeki etriyelerin ehliyetsiz ve uzunlamasına donatıyı tutmayacak halde bağlantıların yapıldığı gözlemlendiği bilgisi arsa aldı.
Kolon, kiriş ve perdelerde DOĞRU donatının kullanıldığı, perdelerde çiroz kullanılmadığı, uzunlamasına teçhizat boylarının çelimsiz tutulduğu bu yüzden de inikat bölgelerinde sıyrılmaların yaşandığı ve bu kırılan bölgelerde kocaman çakıl taşı ve yazboz tahtası kabil ecnebi unsurlara rastlanıldığı dökme raporda, bu durumun betonun gevrekliğini artırdığı aktarıldı.
Beton hasarları
Raporda beton hasarlarına ilişkin, "Yapılan incelemelerde, beton düşüncesince beğenilen katışmaç granülometrisinin makul ölçülerde olmadığı, öz kenarından ve ya denizden aracısız tahsil edilen DOĞRU yüzeyli çakılların kullanıldığı, betonun sulanmadığı düşüncesince yandığı, çıtır çıtır kırılmaların bolca yaşandığı belirleme edilmiştir." değerlendirmesine arsa verildi.
Dolgu örek hasarları
Raporda, hamal düzene ankrajı kusursuz namına yapılmamış dolgu duvarlarda, kenar inikat yerlerinde ve çıkacak kirişler üstünde güçlenmiş bulunan duvarlarda gülmeyen hasarların belirleme edilmiş bulunduğu belirtildi.
Donatı kusurlarından olup biten hasarlar
Donatı kusurlarından olup biten hasarların aktarıldığı raporda, ayrıca, çelimsiz kolonun, izole bant ajur uygulamaları ile çoğunlukla rastlanılan ve depremlerde hasara hastalık bulunan ortak gestalt olduğuna ayraç edildi.
Kırsal çatı hasarları
Geleneksel çatı sistemleri ve evcil malzemeler kullanılarak topoğrafyaya ve iklime değgin namına civar halkı çeşidinden şekillendirilmiş yerleşmeler bulunan rustik yerleşmelere de özen çekilen raporda, "Kış aylarının aşırı dargın geçmiş bulunduğu bölgelerde, tuman ve çözülme vakalarında arsa masraf kullanması hasarı artırmıştır. Deprem hasarının hastalık bulunduğu imal hatalarından ortak ötekisi de ufki ve şakuli müzahir elemanların ehliyetsiz sayıda, gülmeyen aksak ve eneze kenetlenmelerle mensur edilmiş olmalarıdır." ifadeleri arsa aldı.
"6,5 metreye vasıl arsa değiştirmeler meydana geldi"
Raporun akıbet bölümünde ise, "Yüzey faylanması açısından, depremlerde sırasıyla kısaca 290 kilometre ile 130 kilometre boyunda satıh kırığı ile 6,5 metreye vasıl arsa değiştirmeler meydana gelmiştir." tespitine arsa verildi.
Raporda, satıh faylanmasına değgin şu değerlendirmeler arsa aldı:
"Depremin etkilediği bölgelerde yön atımlı kırık sistemlerinde bariz namına gözlenen öz ötelenmesi, endam ötelenmeleri, batma gölleri kabil morfo-tektonik oluşumlara rastlanılmıştır. Ayrıca satıh kırıkları nice bölgede karayolu, demiryolu kabil erişim hatlarını ve bostan çitleri ve arazi sınırlarını bariz ortak halde ötelemiştir.
Deprem sonra bölgede açık şümullü tali hadiseler da gözlenmiş olup bunlar ortada kayaç düşmeleri, heyelanlar, mefruşat sıvılaşmaları yayılmış namına gözlenmiştir."
Yönetmelik kurallarına uyulmayan binalar gülmeyen hasar gördü
Raporda, strüktürel hasarlara değgin de, "Yönetmelik kurallarına ve konstrüktif esaslara uyulmadan mensur edilmiş yapıların gülmeyen hasarlar görmüş bulunduğu aşikardır. Hazır beton kullanımın, katışmaç granülometrisinin sağlanması ve betonun kalıba kusursuz namına yerleştirilmesinin ne derece ehemmiyetli bulunduğu gene gözlemlenmiştir." bilgilerine arsa verildi.
Özellikle ikametgâh namına mensur edilen binaların mefruşat katlarının tecimevi namına kullanılacağı durumlarda, bu katların güzel kata hastalık mümteni halde lazım önlemlerin önemine aksan meydana getirilen raporda, "Donatı cinsinin tarzı (düz donatı) ve işçilikteki kusurlar, arsa hareketi çeşidinden affedilmeyen esas menfilik durumlarından birisi olmuştur. Akredite edilmiş usta, kalfa ve prodüksiyon işçilerinin çatı inşaatlarında çalıştırılması hususunun önemi gene güneş yüzüne çıkmıştır." vurgusu yapıldı.