İstanbul
ABD'de enflasyonun ekimde salname bazda yüzdelik 6,2 ile akıbet 31 senenin en erdemli seviyesine çıkmasının peşi sıra Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) nema artırımları dair doğacak sene hâlâ delice nezdinde davranış sergileyeceği beklentileri arttı.
Bazı analistler, doğacak senenin önce yarısında maaş tahrif alımlarının sona erdirilmesinin peşi sıra Fed'in orak ayı ayından itibaren 3 kat nema artışına gidebileceği öngörüsünde bulunurken, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) da önce hamlesini doğacak sene yapabileceği ihtimali güçlendi.
Analistler, Fed'in akıbet toplantısında enflasyona bağlı yönlendirmesini değiştirdiğini, Fed Başkanı Powell'ın ise "inatçı enflasyon" ifadesini kullandığını belirterek, akıbet açıklayan verilerle baş başa bakılınca tamamı gelişmelerin, doğacak sene hâlâ düzen bağı dünyalık politikalarının uygulanmasına mefruşat hazırladığını söyledi. Pay piyasaları tarafında ise fiyatlamaların, yatırımcıların enflasyona bağlı riskleri cezaevi arkası ettiğini gösterdiğine ayraç fail analistler, lafla yönlendirmelerin öneminin arttığını, bu kapsamda çağ New York Fed Başkanı John Williams ile ECB Başekonomisti Philip Lane'nin açıklamalarının izleneceğini söyledi.
Bu gelişmelerle cemaziyelevvel New York borsasında alengir nezdinde ilerleyiş izlenirken, Dow Jones endeksi yüzdelik 0,44 geriledi, S&P 500 endeksi yüzdelik 0,06 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 0,52 bedel kazandı. Uluslararası piyasalarda dolara bulunan alakanın artarak çoğalması ile cemaziyelevvel dolar endeksi yükselişini sürdürerek 95,2 ile akıbet 16 ayın en erdemli seviyesini gördü. Endeks çağ de yükselişini 3'üncü güne taşıyarak 95,3 seviyelerini sınav etti. ABD'nin 10 salname tahrif faizi de şişkinlik verisi sonrası yükselişini sürdürerek yüzdelik 1,57'ye çıktı. ABD'nin dizin vadeli muamele kontratlarında ise acemi günün alıcılı nezdinde seyirle başladığı görülüyor.
Avrupa tarafında cemaziyelevvel açıklayan verilere göre, İngiltere ekonomisi 3. çeyrekte nezdinde eski çeyreğe nazaran yüzdelik 1,3 ve salname bazda yüzdelik 6,6 ile beklentilerin altında büyüdü. Ülkede, ilkgüz kocaoğlan endüstri üretimi de maaş yüzdelik 0,4 azalırken, salname yüzdelik 2,9 arttı. Açıklanan verilerin beklentilerin altında kalması ve kalan enflasyona bağlı endişelere rağmen hisse piyasalarında alış ağırlıklı nezdinde ilerleyiş izlendi. Almanya'da DAX 30 endeksi haset yüzdelik 0,1, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,6, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,2 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzdelik 0,26 bedel kazandı. Avro/dolar paritesi, cemaziyelevvel 1,1443 ile kestirmece 16 ayın en ceninisakıt seviyesine inmesinin peşi sıra çağ de düşüşünü 3'üncü güne taşıyarak 1,1435 seviyelerinde dengelendi. Avrupa'da dizin vadeli kontratları ise çağ alıcılı nezdinde ilerleyiş izliyor.
Asya'da Çinli gayrimenkul firması Evergrande'nin tahrif ödemelerini ödeyerek temerrütten kurtulduğuna bağlı fiyatlamalar ve gayrimenkul sektörüne müteveccih hükümetin refinansman koşullarını gevşettiğini duyurması, hisse piyasalarını desteklemeye bitmeme ediyor. Öte taraftan Çin Komünist Partisinin (ÇKP) Pekin'de düzenlemiş bulunduğu 4 günce yukarı düzem toplantıda, partinin 100 salname evveliyatına bağlı ideolojik nezdinde istimara niteliğindeki değişmeyen tasarısı ikrar edildi. Karar ile Şi'nin geçmişten bugüne öğür liderleri zarfında Mao Zıdong ve Dıng Şiaoping üzere "düşünce müessis önder" bulunduğu vurgulanırken, üçüncü erk sürecinin göstergesi verildi. Bu da Şi'ye avlu boyu liderliğin şeklini açtı.
Bu gelişmelerle kapanışa andıran Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,5 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 0,2 ve Çin'de Şanghay birleşmiş endeksi yüzdelik 0,1 bedel kazandı.
Emtia tarafında dolardaki güçlenmenin etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı cemaziyelevvel yüzdelik 0,2 bedel kaybederek 82 doların elden altından kapanmasının peşi sıra çağ 81,5 dolar seviyelerinden muamele görüyor. Altının ons fiyatı ise cemaziyelevvel yüzdelik 0,5 artarak 1.863 dolardan kapanırken, çağ yüzdelik 0,2 gerileyerek 1.859 dolar seviyelerinde bulunuyor.
Yurt zarfında cemaziyelevvel Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzdelik 0,06 bedel kazanarak kapanış rekorunu 1.625,06 puana, görmüş bulunduğu en erdemli kırat rekorunu da 1.643,82 puana taşıdı. Dolar/TL ise cemaziyelevvel yüzdelik 0,6 artarak 9,91 seviyelerinden kapanmasının peşi sıra çağ bankalararası bu sahanın açılışında 9,9866 ile üstün dereceli tazeledi.
Öte yandan, cemaziyelevvel Türkiye'nin akan işlemler hesabı eylülde 1 bilyon 652 milyon dolar aşkın verirken, 12 maaş akan işlemler açığı 18 bilyon 444 milyon dolar oldu.
Analistler, akan dengede beklentilerin üstünde aşkın verilmesinin peşi sıra gözlerin doğacak hafta gerçekleştirilecek TCMB'nin Para Politikası Kurulu toplantısına çevrildiğini, nema indirimlerinin bu görüşmede da bitmeme edebileceğini söyledi.
Bugün diyar zarfında endüstri üretimi ve TCMB'nin Piyasa Katılımcıları Anketi'nin, diyar haricinde ise Avro Bölgesinde endüstri üretimi ve ABD'de mahveden emniyet endeksinin izlem edileceğini aktaran analistler, uygulayım manada BIST 100 endeksi düşüncesince 1.650 puanın direnç, 1.570 düzeyinin ise dayanak konumunda olduğunu bildirdi.
AA Finans'ın anketine dahil bulunan ekonomistler, takvim etkisinden arındırılmış endüstri istihsal endeksinin eylülde nezdinde eski senenin bire nezdinde zamanına gereğince yüzdelik 10,34 artmasını bekliyor. Ekonomistler, ilkgüz çağında arındırılmamış endüstri istihsal endeksinin de salname bazda yüzdelik 8,03 artacağını öngörüyor.