Konuyla ilgilendiren açıklamalarda bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Ömer Üçler, Karadeniz Bölgesi'nde orman ve destar yangınları düşüncesince sakıncalı müşterek devre girildiğini söyledi. Çoğunlukla yöredeki kelep bostan temizliği esnasında çıkmış yer aldığı tamlanan yangınların yayılmasının en ehemmiyetli sebebinin hava koşulları bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Ali Ömer Üçler “Karadeniz alanında nemin baş döndürücü düşüt yer aldığı devre Ocak, Şubat ve Mart aylarıdır. Haliyle de yangının en sıkkın olabildiği dönem. Tam aksine Akdeniz alanında meslektaşlarımız Eylül, Ekim ayları geldi mi rahatlıyorlar yangın sezonunu kapattık gibi. Çünkü ne olmaktadır ? orada kusursuz aksine gönen yükseliyor, hararet düşüyor. Burada 2017 yılındaki Sürmene ilçesi Çamburnu'nda çıkan yangında yer aldığı üzere hararet sıradan yüksekti, gönen de baş döndürücü düşüktü bu yol yanabilecek konu artıyor. Genel manada baktığımızda Ege ve Akdeniz bölgesi düşüncesince yangın sezonu yaz ayları bulunduğunu söyleyebiliriz. Bu semt zarfında Ocak, Şubat, Mart, Nisan ayları diyebiliriz. Gerçekten de bu bölgede devir kurnaz bu zamanda destar ve orman yangınları çıkıyor. Yöre insanımızın titiz olması, ekiplerin de teyakkuzda olması gerekiyor” dedi.

Akdeniz ve Ege alanında ormanların henüz baş döndürücü Kızılçam'dan oluştuğunu fakat Karadeniz'de bu amut türünün namına ormanların Doğu ladininden oluştuğunu kaydeden Üçler “Kızılçam, Akdeniz ve Ege bölgesinin ağaçları. Yangın ekosisteminde en baş döndürücü yetişen amut çeşidi bu. Yıllarca da neslini yanarak bitmeme ettirmiş. Yangın gerçekte bu türün müşterek ekolojisi. Bizim bu alanı düşünecek olursak ağırlıklı maşrık ladini var. Doğu ladini Gürcistan'dan Ordu'ya derece yanıyor mu tek duydunuz mu? namevcut yanmaya ergonomik değil. Bulunduğu çağda baş döndürücü düzgün olmayan sıcaklıklar, gönen düşüşleri bulunmadığı düşüncesince en baş döndürücü da bu bölgede hangisi dokunca görüyor derseniz; sarıçamın bulunmuş yer aldığı meydan dokunca görebiliyor. 2017 senesinde Sürmene ilçesi Çamburnu mevkiinde yer aldığı gibi. Burası da onun düşüncesince çetince müşterek ekosistem başta de bu bölge. O sebepten dolayı varlığını bitmeme ettirmesi çetince kısaca havadan olmuyor” sanarak konuştu.

“Sürmene-Çamburnu'nda mıhlı ağaçlardan ekecek elde edilerek imal edilen fidanlar yanan bölgelere dikildi”

2017 yılının Ocak ayında meydana mevrut yangından sonradan bölgede yanan ağaçların namına 30 bine yaklaşan toy dikme dikildiğini ve yüzdelik 90 oranında muvaffakiyet elde edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Ali Ömer Üçler, açıklamalarını şöyleki sürdürdü:

“Yanan alanla ilgilendiren o çağda müşterek dışa vurum düzenlemiştik ve raporda birtakımı önerilerimiz olmuştu; 'Yerel ekecek orada bulunan berk mıhlı ağaçlardan koza toplansın ekecek çıkartılsın sonradan en yaklaşan fidanlıkta Of fidanlığında dikme yetiştirilerek bulunan sahaya dikilsin' şeklinde. Gerçekten ormancılıkta etkin domestik teşkilattaki mühendis ihvan bu sistemi uyguladılar. Kozalak topladılar sonradan 2017 yılı Nisan-Mayıs ayında tohumları ektiler. Sonra 1 yaşına erişince güz döneminde, müşterek bölümünü de bahar çağında yangından dokunca gören dü bölmede esas dokunca görmüştü oradaki ağaçları kestiler. Toprak işlemesi yaptılar, bölgede müşterek örtüyü kaldırdılar, kısaca 30 bine yaklaşan dikme diktiler. Bir bölümünü de karşılaması düşüncesince yaklaşan bölgeden ekecek alıp dikme yetiştirip diktiler. Zarar görmeyen dü ayırma vardı, o bölmedeki ağaçlarda duruyordu, onlarında tohumları dökülerek deneyimsizlik oluşturuldu. Başarılı oldular. Sarıçamın Türkiye'de denize derece indirilmiş yer aldığı 1-2 yerden müşterek tanesi denize derece inik olması baş döndürücü dobra onu hususi kılan müşterek şey. Ancak tarla nitelikleri itibarıyla meydan itibarıyla sarıçamın orada tutulması hakkıyla çetince havadan da yetişmiyor. Sahadaki fidanlar muvaffakiyet adına yüzdelik 90'nın üzerinde. Kuzey batıya icra vekili tarafta baş döndürücü az müşterek yerde eşkin atmada az buçuk başağrısı var. Orayı da sanırım baştan dikme dikerek endüstrisi gine baş döndürücü az baş döndürücü ıvır zıvır müşterek büro hizmet gösteriyorlar. Genel adına gelinen derece nasıl? İyi kısaca değerli olduklarını söyleyebiliriz.”

Yangının izleri amut gövdelerinde

Öte taraftan Çamburnu'ndaki yangının üstünden 6 sene geçişine karşın yangının izleri hala amut gövdelerinde görülebiliyor. Yangında yanmaktan kurtulan ağaçların kabuklarının yağız görüntüsünü nazarıitibar çekiyor. Trabzon'un Sürmene ilçesinde dünyada sarıçam ormanlarının deniz seviyesine inebildiği eşsiz alanlardan bulunan Çamburnu Tabiat Parkı'nda 7 Ocak 2017 tarihinde çıkan orman yangını sabahleyin saatlerine derece sürmüş, 6 saatlik müşterek düzentileme ile söndürülmüştü. Yangının peşi sıra bölgede Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü çeşidinden müşterek düzentileme başlatılarak yangından dokunca gören ağaçlar incelemeye alınarak iyileştirme çalışmalarına başlanırken, yangının çarpıcı yer aldığı 10 hektarlık sahada yer hazırlığı yapıldıktan sonradan gine öz hava koşullarına makul yanan alanlardan birleşen kozalaklardan imal edilen 14 bin nüsha sarıçam fidanı bire müşterek sene zarfında dikilmişti. 2018 yılı arasında de Çamburnu'nda kısaca 15 bin nüsha henüz sarıçam fidanı dikilmişti.

Bekir Koca - Ozan Köse 

HABERİ SİTEDEN OKU...