Uyuz hastalığının, Sarcoptes Scabiei kendisine bilinen akarın (eklem bacaklı canlı, hayvan) insanoğlu vücuduna girmesiyle oluştuğunu tamlayan Medicana Kadıköy Hastanesi Dermatoloji Hekimi Uzm. Dr. Onur Çapkan, gözle görülemeyen bu böceklerin deriyi istila ettiğini söyledi. Sadece mikroskopla görülebilen uyuz böceklerinin insanoğlu derisine girerek orada yaşadığını aktaran Çapkan, “Deri içerisinde açtıkları tünellerde canlı bu canlılar kimi esenlik problemlerine kere açabilirler. Özellikle akşam olduğunda sertliği kalan kaşıntı kadar bireylerin yevmi yaşamını aksi etkileyen esenlik sorunları oluşturabilirler” niteleyerek konuştu.
KAPALI ORTAMLARDA VE ORTAK KULLANILAN EŞYALARDAN BULAŞIYOR
Uyuz hastalığının esas kendisine değinme eliyle bulaştığını kail Çapkan, uyuz hastalığını gerçekleştiren akarların aceleci akım edemediğini kaydetti. Uyuz böceklerinin zıplama yahut atlama kadar kabiliyetlere de eş olmadığını tamlayan Çapkan, uyuz hastalığının yayılma ve dehalet yollarının bilinmesinin önemine nazarıitibar çekerek, “Uyuz hastalığını gerçekleştiren akar, aceleci akım edemediği düşüncesince değinme süresinin muhtemelen birlikte sürenin üstünde gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Örneğin, endamsız ve girintisiz çıkıntısız birlikte tokalaşma yahut sarılmada uyuz hastalığının yayılma ihtimali düşüktür. Fakat ayrımsız yatakta uyuma, kuma silgi istimal kadar hallerde havlu, yastık, çarşaf kadar eşyalardan bulaşması mümkündür. Huzurevi, kreş, ekol ve ev kadar kuma kullanımın ve değinme edilen pırtı sayısının çok bulunduğu yerlerde uyuz rahatsızlığı yayılma payı şimdi yüksektir. Aile fertleri ortada aceleci yayılım gösterebilir. Uyuz rahatsızlığı çoğu kez yassı hijyeninin iyi bulunmadığı ve insanoğlu sayısının çok bulunduğu yerlerde görülür” dedi.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Çapkan, uyuz hastalığının belirtileriyle ait şu detayları verdi:
“Uyuz hastalığını gerçekleştiren bu akarlar insanoğlu vücudu haricinde beş altı güneş yaşayabilmektedir. Bireyler bu akarlara sunulan kalmış bulunduğu devir elden belirtiler gözükmeyebilir. Belirtilerin ortaya çıkması 6-8 haftayı bulabilmektedir. Fakat bu zamanda de bambaşka şahıslara uyuz rahatsızlığı bulaştırılabilir. Uyuz hastalığının görülme sıklığı başta güz ve şita aylarında artsa da sonuç senelerde topu topu mevsimlerde sık sık görmekteyiz. Bireyler Sarcoptes Scabiei şekli uyuz akarlarına sunulan kaldıklarında gösterge göstermeleri beş altı haftayı bulabilir. Bu devirde deri, bireylerin yaşamını aksi etkileyecek kimi belirtiler göstermektedir. En yoğun karşılaşılan belirtiler; başta akşam kalan ve topu topu vücutta görülebilen kaşıntı, kızarıklık, pus araları, bilekler, emcek başı ve genital alanda kabarıklıklar görülmesi kendisine verilebilir. İlk 1 gözyaşı içre saçlı ten ve beniz tutulumu da görülebilmektedir.”
Uyuz hastalığının kendisini umumi kendisine kaşıntı eliyle muhtemelen ettiğine nazarıitibar çekici Çapkan, “Uyuz hastalığından sakınmak düşüncesince uyuz bulunan bireyle doğrudan kendisine değinme edilmemelidir. Eşya paylaşımı yapılmamalıdır. Aile bireylerinden birinde uyuz rahatsızlığı görüldüğü devir gayrı eş fertleri de hekimle görüşmeli ve kuma tedaviye başlanmalıdır. Uyuz bulaşıcı ferdin yastık, çarşaf ve silgi kadar zatî eşyaları efdal derecede yıkanmalı ve akarlardan arınması sağlanmalıdır” niteleyerek konuştu.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Uyuz hastalığının tedavisinin beklenen bulunduğunu dile getiren Uzm. Dr. Onur Çapkan, stabil tanının konulması düşüncesince dermatoskopi aleti ile ten yüzeyinin mikroskobik kendisine incelenmesi icap ettiğini vurguladı. Tedavi yöntemlerine bağlı bilgelik verici Çapkan, “Değerlendirmeler kararı uyuz teşhisi konulmuş bulunan hastalarda umumi kendisine krem yahut em tedavisi çarpıcı olmaktadır. Bazı hallerde kaşıntı engelleyici kremler de verilebilir. Uyuz hastalığının şimdi ağırbaşlı yahut tedaviye direncin bulunduğu hallerde ağızdan gönüllenmek kıl payı ağızcıl ilaçlar da verilebilir. Bu deva yahut merhemlerin beş altı hafta kullanılması gerekir. İlacı ve harbilik önlemleri hekimin önerilmiş bulunduğu biçimde işleyen bireylerde kaşıntının evvel 2 hafta içerisinde açık halde azalması beklenir. Kaşıntının ağız ağıza geçmesi 1 kocaoğlan bulabilir” niteleyerek laflarını noktaladı.