Ankara
TÜBİTAK'tan meydana getirilen açıklamaya göre, Türkiye'nin arsıulusal ölçekteki evrene oluşturulan penceresi TUG, 25 senedir kaşiflik vazifesini sürdürüyor.
1980'li zamanlarda Türkiye coğrafyasında meydana getirilen observatuvar arazi tarzı emekleri sonrasında belirlenen bu bölge, evren ölçeğinde gözlemevleriyle karşılaştırılabilecek ölçüde felek kalitesine eş bulunuyor.
TÜBİTAK'ın destekleriyle ortaya çıkarılan önce millî araştırı kurumlarından bir tanesi bulunan TUG, büyüklük observatuvar adına amaç veriyor.
TUG, 25 senedir icra ettiği icraat ve edinmiş olduğu deneyimlerle sayımsız başarıya imza atarak Türkiye'de ve dünyada adalet etmiş olduğu noktayı aldı. TUG'un önce teleskopu bulunan 40 santim yetenekli T40 teleskopunda önce kudret Ocak 1997'de fiş ve gözlemevinde ilmî gözlemler başladı. Hemen peşi sıra TUG'un önce dürme ait makalesi yayımlandı.
Dört canlı teleskopla gözlem
Yılda sayı farkı 220 şeb rasat yapılabilecek derecede güzel atmosferik koşullara eş TUG Bakırlıtepe Yerleşkesi'nde ahit bakımından araştırmacıların hizmetinde canlı dört rasatçı arazi alıyor.
1,5 metrelik en iri gözgü yetenekli gözlükçü rasatçı bulunan RTT150 teleskobuyla Ağustos 2000'de önce kuzey gözlemleri yapıldı. Bu neticeler 2001 senesinde kuma makaleyle bilgelik hayatına duyuruldu.
Şimdiye derece ırak gökadalar, ötegezegenler, ziyasız madde, ziyasız enerji, gama ışını patlamaları ve Dünya'ya yakın güzeşte asteroitlerin takip edeni kabil aktüel mevzularda dayanıklı aşırı tayfsal ve fotometrik (ışıkölçüm) gözlemsel araştırı projesi üretildi.
2020'den itibaren dünkü müşterek amaç üstüne alan bu teleskopla Almanya ve Rusya iş donanmasında 13 Temmuz 2019'da fırlatılan ve kâffesi gökyüzünü X ışınlarıyla tarayacak bulunan SRG (Spectrum Röntgen Gamma) uydusunun arazi tabanlı dayanak gözlemleri ve keşfettiği dünkü kaynakların gözlükçü bölgedeki gözlemleri yapılmaya başlandı.
Türkiye'deki önce robotik rasatçı adına kurulan 0,4 m. gözgü yetenekli ROTSE III-d teleskobu ise 2004'ten bugüne gama ışını patlamalarının izleme teleskobu adına çalışıyor. Avustralya, Afrika, Amerika, Avrupa kıtalarına müesses 4 robotik teleskoptan bir tanesi bulunan ROTSE III-d, TUG'da amaç vermeye bitmeme ediyor.
Bir m. gözgü yetenekli T100 teleskobu, ilkin degaje bölgede aşırı nitelik ışıkölçüm yahut vaziyet tespit (astrometri) gayeli gözlemlerde kullanılmak neredeyse yaptırıldı. 2-8 Eylül 2009'da kurulan T100 teleskobunda önce kudret 7 Ekim 2009 gecesi alındı. T100 teleskobunda ilmî rasat planlarına Ekim 2010'da başlandı. Güneş sistemi haricinde seyyare kontrolleri (ötegezegenler) ve Dünya'ya yakın göktaşlarının izlenmesi kabil aktüel konulardaki araştırı projeleri bu teleskopla yürütülüyor.
60 santim gözgü yetenekli robotik adına çalıştırılan T60 teleskopu, etraflıca dönemli mütebeddil yıldızların ışıkölçüm niteliklerini ve etraflıca dönemli ikiz yıldızların fiziki niteliklerini gözetlemek amacıyla kullanılıyor. Eylül 2008'de kurulan T60 teleskopunda CCD kamerayla önce kudret 5 Eylül 2008 gecesi alındı. Bu teleskopla ilmî rasat projeleri ise Ağustos 2010 zamanında başlatıldı.
TUG'da bugüne derece 500 plan yürütüldü. 1998 ile 2022 yılları ortada ise 450 yazı yayımlandı.
Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi'ndeki TUG hile binası bahçesinde 2009’da Bilim ve Toplum Merkezi'nde (BİTOM) 35 santim gözgü yetenekli kusursuz bizatihi rasatçı kuruldu. Bu rasatçı felek meraklılarına ve öğrencilere parasız amaç veriyor. Üzerinde mevcut Güneş teleskopu ile Güneş lekeleri ve öbür etkinliklerin izlendiği teleskoptan uyduların takip edeni düşüncesince de yararlanılıyor.
Gökyüzü rasat etkinlikleri 24 senedir yapılıyor
TUG'un imzası niteliğindeki felek rasat etkinlikleri 1998'de başladı. Başlangıçta, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi elan sonraları Bilim ve Toplum Dairesi Başkanlığı çeşidinden ve TUG ortaklığıyla önce Antalya Saklıkent'te planlı etkinlik, 24 senedir düzenleniyor. Geçmişte elden Antalya Saklıkent'te meydana getirilen etkinliği, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2019'da Anadolu'nun ayrımlı şehirlerine ifşa sonucu aldı.
2022'de felek rasat etkinlikleri, Sanayi ve Teknoloji, Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm bakanlıklarının himayesinde, yerli yönetimlerin, ayrışık gurur ve firmaların katkılarıyla Diyarbakır, Van, Erzurum ve Antalya'da felek tutkunlarını müşterek araya getirdi. Önceleri hudutlu sayıda katılımcıyla gerçekleşen etkinlikler çecik açıldı ve on binlerce ferdin bu etkinliklere alınması sağlandı.