Ekonomik şartları gıcırtı düşüncesince Kazakistan’ın nice durumunda pırtlak verici gösteriler kontrolden çıktı; düzenlilik kuvvetleriyle halk ortada çatışmalar başladı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, vakaları arama dibine alamayacağını görerek Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nü müdahale etmeye çağırma etti. Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Bahadır Kaynak, Kazakistan krizinin şok çabucak pırtlak verdiğini söyleyerek tesirleri ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Dr. Bahadır Kaynak, Eski Sovyet Cumhuriyetleri ülkelerinin kurduğu örgütün çağırma edilmesinin, Rusya’nın zat derin bahçesi görmüş bulunduğu bu coğrafyanın vasıtasız çıkmasına izin etmeyeceğini gösterdiğini söyleyerek, “Görülen o ki, Rusya’nın da müdahale olmasıyla halk, güç kullanılarak bastırılacak” dedi.
KAZAKİSTAN’DAKİ OLAYLAR İLK DEĞİL
Kazakistan’da hesaplı koşulların ağırlaşması haysiyetiyle giriş yayınlayan bu olayların eskiden bulunmadığı kaydeden Dr. Kaynak, “On yıl eskiden hadiselerin daha yerli kalmıştı. Bu kez ülkenin geneline yayılan ağırbaşlı indinde hadiseyle karşılaştılar. Eski Sovyet coğrafyasında buna benzeri hadisat daha ilkin yaşanmıştı. 2014’te Ukrayna’da pırtlak verici halk hareketleri sonunda hükümetin devrilmesine ve Batı yanlısı indinde rejimin göreve gelmesine tarz açtı” hatırlatmalarında bulundu.
Rusya’nın gene kendisi açısından akıbet aşama ciddi ciddiyete cemaat bu ülkenin tamamına müteveccih indinde müdahalede bulunmadığını fakat Kırım ve Donbas’te Rusya destekli güçlerin kontrolü ele almasına dayanak verdiğini tamlayan Dr. Kaynak, “2020 senesinde ise Belarus’ta hükümet karşıtı gösterilerle karşılaştık. Bu halk hareketlerini iş başındaki hükümet düzenlilik güçlerinin müdahalesiyle bastırdı” ifadelerini kullandı.
“PETROL VE DOĞALGAZ KAYNAKLARI NEDENİYLE RUSYA SEYİRCİ KALMAZ”
Kazakistan’daki bu durumu, emektar Sovyet cumhuriyetlerinde derin arkaya tanıdık hesaplı gerekçeli halk hareketlerinin acemi indinde perdesine benzeten Dr. Kaynak, “Bu gösteriler sonucunda, Rusya’ya yaklaşan hükümetlerin devrilip Batı yönelimli iktidarların kurulmasına Moskova aksülamel gösteriyor. Kazakistan’ın hem yer yağı ve doğalgaz kaynakları bununla beraber jeopolitik pozisyonu Putin’in vakaları açıktan seyretmesinin beklenir olmadığını gösteriyor” sanarak konuştu.
“KAZAKİSTAN’IN FARKI ABD’NİN İLİŞKİLERDE ROL OYNAMASI”
Dr. Kaynak, Kazakistan’ın Ukrayna ve Belarus’a mucibince farklılıklarının da vurgulanması gerektiğine değindi. Kazakistan değme ne genişliğinde Rusya’ya giriş döndürücü yaklaşan olsa da Soğuk Savaş sonrası Amerika erke şirketlerinin de çalışkanlık gösterdiği indinde düzlük olduğuna ilgi çekti. Nazarbayev’den buyana Kazakların Amerikalıları indinde biçimde işin süresince tuttuğunu belirterek, “Bununla beraberce Rusya’yla bulunan hususi ilişkilerine bakım gösteriyorlar. Dikkat çekilmesi müstelzim indinde gayrı noktanın da Kazakistan’ın Orta Asya’nın enerjisini artı Çin’in de erk sektörü olduğuna ayraç etti. “Ukrayna ve Belarus ne genişliğinde Avrupa jeopolitiği açısından ehemmiyet taşıyorsa Kazakistan’ın da Rusya-Çin arasındaki kırılan Avrasya dengesinde ehemmiyetli indinde yurt bulunduğu belirtilmeli” dedi.