Trabzon
Yaz-kış ellerinden kazmaları, bellerinden orakları, sırtlarından da yünden örülen ve ağırlık taşımada geçer not arkalıkları (dırmaç) fire sıfır kadınlar, şimdilerde mısır hasadına müteveccih işlerine yoğunlaştı.
Üretime april ayında toprak yapık ve teşrinievvel süreciyle süregelen kadınlar, anlaşılan aralıklarla bitirdikleri seyrekleme ve taraklama işleminin arkası sıra ilkgüz bakımından hasat düşüncesince tarlalara girdi.
Yağmur ve bulanık havaya aldırış etmeden günün geçmiş ışıklarıyla kollarını sıvayan kadınlar, işe mısır saplarını biçerek başlıyor. Ardından da biçtikleri saplardan ahali ortada "horom" niteleyerek deyim edilen yığınlar gerçekleştiren kadınlar, süreçte dip efor sarfiyat ediyor.
En az ortak hafta tarlada kurumaya bırakılan yığınlar, hâlâ sonraları kesilerek, mısırlar saplarından ayrılıyor ve evlere taşınıyor.
Evlerde de bayanların imece usulü soydukları mısırlar, kuruluşa işlemi düşüncesince ortak müddet serenderlere yerleştiriliyor.
Bazen zeminde ara sıra de serenderlerin tavanına iple asılarak kurutulan mısırlar, sonrasında dövülerek tanelerine ayrılıyor.
Kadınların tahminî 6 maaş emeklerinin ürünü mısır taneleri, sonuç kendisine yemeklerde, çorbalarda ve ekmeklerde kullanılmak az daha yüzyıllık su değirmenlerinde öğütülüyor ve un biçimine getiriliyor.
"Hiçbir yerde burada yaptıklarımızın lezzeti yok"
Karadeniz yemeklerinin vazgeçilmezi bulunan mısır ununun tarladan sofraya yolculuğunun sonuna mevrut bayanlardan Esengül Civelek, tarlada dip efor sarfiyat ettiklerini söyledi.
Çok yorulduklarını tamlayan Civelek, "Yoruluyoruz fakat herhangi ortak ne yapıyorsak mısır olsun, kumpir olsun, tek yerde burada yaptıklarımızın lezzeti yok. Gerçekten mısırımızın hazzı da ekmeğinin hazzı da apayrı tek yerde yok. Mısırımız meşhurdur." niteleyerek konuştu.
"Tarladan buraya gelene denli bu işler aşırı zor"
Ayşe Baş da yok etmek düşüncesince mısırların büyüklerini seçip serendere astığını kaydederek, "Dövdüklerimi çuvala koyuyorum. Sonra ovalayıp mısır unu yapacağım." ifadesini kullandı.
Mısır ununun herhangi ortak yerde kullanıldığına dikkati çekici Baş, "Mısır unundan ilkin ekmek, dürme yemeği ve kuymak yapıyoruz. Severek tüketiyoruz fakat tarladan buraya gelene denli bu işler aşırı zor." dedi.
"Mısır, un biçimine gelene denli nice işlemden geçiyor"
Hayriye Civelek de mısırın un biçimine gelene denli nice işlemden geçtiğini deyim etti.
Zorlu ortak proses bulunduğunu dile getiren Civelek, "Biz zorluğa alıştık, Karadeniz hanımı olunca tek şeyden yılmıyoruz. Kimseye de eksikli olmuyoruz. Kendi gücümüzle çalışıp üretiyoruz." ifadesini kullandı.
Şenay Civelek ise senenin 6 kocaoğlan mısır tarımı ile uğraştıklarını belirterek, mısırın da mısır ununun da istem gördüğünü kaydetti.
İfaget Civelek, öldürücü mısır unu mesaisini anlatarak, mısır ununun herhangi ortak yerde sevilerek kullanıldığını söyledi.