İstanbul
K9 köpekler, asayiş güçleri kabilinden patlayıcı ve narkotik maddelerin bulunmasında derinlemesine senelerdir asistan elaman kendisine kullanılıyor. Koku kabul ika duyusu insanlarınkine uyarınca baş döndürücü elan mütekâmil bulunan bu hayvanlar, bire müşterek sürede burunları sebebiyle bireylerdeki kimi rahatsızlıkları da algılayabiliyor.
Merkezi İstanbul'da mevcut müşterek asayiş firması de artı Kovid-19 vakalarının tespitinde diyar haricinde elan önceki benzeşim denemeler meydana getirilen K9 köpeklerinin kullanılmasını içeren ilmî müşterek emek vermek yaptı.
Bu kapsamda Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi ve TAV Güvenlik kabilinden başlatılan ve kestirmece müşterek senedir devam eden çalışmalarda sona gelindi.
Çalışma denemelerle başladı
Arnavutköy'ün Bolluca Mahallesi'nde mevcut edep bilimi bilimi merkezinde dalında bilirkişi ve deneyimli K-9 idarecileri, lazım izinlerin katılması ve ait kurumlarla ortaklaşa iş anlaşmalarının imzalanmasının arkası sıra K9 birimindeki köpeklerle denemelere başladı.
Hastaların kırmızıfener altlarından tahsil edilen arak örnekleri köpeklere koklatıldı. Yaklaşık 6 ay devam eden ve ödül-ceza sistemiyle eğitilen köpeklerin marazlı şahısların kokularını ayır edebildiği görüldü. K9 köpekleri belirleme ettikleri artı Kovid-19 vakalarının uğrunda oturarak reaksiyon gösteriyor.
Havalimanlarında fariza alacaklar
Projenin sonuç safhasında şahısların bulunmuş yer aldığı ortamlarda denenmesinin arkası sıra ilkin havalimanları kazanmak neredeyse insanoğlu kalabalığının yer aldığı değme yerde K9 köpekleri fariza alabilecek.
TAV Güvenlik Genel Müdürü Turgay Şahan, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, K9 köpeklerinin eğitilmesi düşüncesince 2019 senesinde müşterek edep bilimi bilimi merkezi kurduklarını söyledi.
Şahan, içki duyuları kişilere uyarınca 100 bin kata derece mütekâmil bulunan K9 köpeklerinin, derinlemesine senelerdir dünyanın ayrımlı vatanlarında rahatsızlıkların tespitinde fariza aldığını hatırlattı.
Bu emek vermek düşüncesince köpeklerin patlayıcı ve rahatsızlıkları belirleme ika kabiliyetinden yola çıktıklarını tamlayan Şahan, "Hayata geçirilen uygulamaları inceleyerek, K9 birimimizi pandemi koşullarında eleştiri ciddiyete ehil bulunan bu mevzuda geliştirmeye başladık. Geçtiğimiz çağda müşterek taraftan köpeklerin asliye içki eğitimleri bitmeme ederken öteki taraftan da lazım ekipmanları gerçekleştirme ederek testler düşüncesince tamamı hazırlıklarımızı tamamladık." dedi.
"İşimizi kolaylaştıracağını düşünüyoruz"
Şahan, dünyanın ayrımlı ülkelerinden benzeşim çalışmaların yapıldığına dikkati çekerek, şu detayları paylaştı:
"Kendi coğrafyamızın, zat ülkemizin ihtiyaçlarını dikkate alarak hakeza müşterek çalışmaya gerekseme bulunduğunu gördük. Yönetimimizin almış yer aldığı kararla yola çıktık. Kamu otoritelerinin desteği baş döndürücü önemliydi. Gerekli izinler ve onaylar alındıktan sonradan bu amaçla Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi işbirliğiyle müşterek araya geldik. Bu işin ilmî tarafı da baş döndürücü önemliydi. Bu kısmını atlayarak bu işi yapamazsınız. Kovid-19'un tespitinde PCR testi, antijen ve antikor testleri işin özünü oluşturuyor. K9 köpekleriyle yaptığımız tespitler, bu tıbbi testlerin önüne geçmeyecek. Kalabalık yönetimlerinin rüçhan yer aldığı yerlerde mücahede ve konforu koruyabilmek düşüncesince K9 köpeklerinin bu testlere asistan olabileceğini düşünüyoruz. İşimizi kolaylaştıracağını düşünüyoruz."
Şahan, icra ettikleri çalışmanın ilmî müşterek araştırı bulunduğunu ve 4 ayrı fazdan oluştuğunu dile getirdi.
Test yapabilme yetenekleri yüzdelik 94'ün üzerinde
K9 köpeklerinin öğrenimden kalburüstü müşterek halde çıktığını dile getiren Şahan, şöyleki bitmeme etti:
"Eğitimde vakaların nitelikleri yazılıyor. Köpeklerin gösterdiği tavırlar eşya dibine alınıyor. Sürekli ve anlaşılan aralıklarla köpeklerin tıbbi araştırmaları yapılıyor. Köpeklere bulaş olup olmadığına bakılıyor. Burasını nısıf afiyet bünye modeline çevirdik. Çalışanların ve köpeklerin hijyenine ve mevrut numunelerin akla yatkın ortamda buraya taşınıp ulama sağlaması baş döndürücü önemliydi. 2. safha bu anlamda baş döndürücü önemliydi. 2. safha kestirmece 6 aydan müşterek tomar sürdü. Bugün geldiğimiz noktada K9 köpeklerinin Kovid-19'a müteveccih imtihan yapabilme yeteneğinin yüzdelik 94'ün üstünde bulunduğunu gördük. Bu ilmî kendisine da partnerlerimiz kabilinden lazım izinler alındıktan sonradan yayınlanması uydurma konusu. Bu da projenin 3. fazı olacak. Bu yayının arkası sıra 4. fazı hava meydanı ve gibisi yerlerde yürütüm etabına geçeceğiz."
Köpekler tamamı varyantları hafızalarına yazmış durumda
K9 köpekleri eğitmeni Orkun Kara ise 10 köpeğin Kovid-19 hastalarının belirleme ika eğitimine alındığını söyledi.
Tüm köpeklerin anlaşılan oranlarda başarıya ulaştığını aktaran Kara, "Hemen doğrudan tamamı köpeklerimiz yüzdelik 90'ın üstünde başarıdalar. Ancak kimi köpeklerimiz elan üstte." dedi.
Kara, köpeklerin neşeli ortamlarda insanı korkutmayacak halde çalışacaklarını anlatım etti.
Eğitim periyodunu de özetleyen Kara, şu detayları paylaştı:
"Kovid-19 artı bulunan hastalardan kırmızıfener altı arak numunesi alıyoruz. Bu numuneleri çantalar içinden getiriyoruz ve bunların üstünden eğitimlere bitmeme ediyoruz. Bu kokuları köpeklere ezberletiyoruz. Şu anda tamamı köpeklerimiz etraflı varyantları hafızalarına yazmış durumdalar. Köpekler bu kokuları biliyor. Köpekler artı maddeyi bulduğunda oturuyorlar. Köpeklerimizin hepsi patlayıcı belirleme köpekleri aslında. 8 tür patlayıcıyı biliyorlar. Kovid ile bu arada 9. kokuyu ezberlemiş oldular. Hazırladığımız aparatlarda köpekler 8-10 santim mesafeden kokuyu belirleme edebiliyorlar."