Kocaeli
Kartepe ilçesinde 13 bin metrekarelik bölgede oturmuş bütünleşmiş atılmış art inkılap tesisinde, lityum, kobalt, nikel, manganez ve grafit kabil kalburüstü madenlerin ayrıştırılarak idmansız öz durumuna getirilmesi düşüncesince 5 sene ilkin AR-GE emek harcaması başlatıldı.
Bu kapsamda envestisman yaparak içerisinde acemi müşterek kuruluş kuran işletme, gayrimenkul içi ve dışından gerçekleştirme edilen atılmış elektrikli araç bataryalarının içerisindeki kalburüstü madenleri ayrıştırarak art dönüştürüyor. Değerli madenlerin idmansız öz namına kimya ve seramik sektöründe kullanılması amaçlanıyor.
"Dünyada bu mevzuyla ilişik ağır yatırımlar var"
Exitcom Recycling Genel Müdürü Murat İlgar, AA muhabirine, Türkiye ve Almanya'da elektronik atık, data imha, piller ve elektrikli araç bataryalarının art dönüştürülmesiyle ilişik icraat yaptıklarını söyledi.
İlgar, elektrikli vasıtaların evren yollarında yerini almaya başladığına ayraç ederek, "Ülkemizde de Togg var. Yakın sürede bu vasıtaların sayısının artacağını düşünüyoruz. Belli müşterek devir sonraları bu araçlardan atılmış piller çıkacak. Burada acemi tesisimizde bununla ilgili ek envestisman yapıyoruz. Bu çıkan atılmış pillerin art dönüşümünü yapmış olup bunun içerisindeki kobalt, lityum, mangan, nikeli kazanıp gine idmansız öz durumuna iletmek istiyoruz." niteleyerek konuştu.
Elektrikli araçlarda genellikle lityum-iyon pillerin kullanıldığını kail İlgar, elektrikli araçlarda maliyetin yüzdelik 40'ını bu pillerin oluşturduğunu dile getirdi.
İlgar, bu pillerin süresince de kobalt, lityum, mangan, nikel ve grafit kabil kalburüstü madenlerin olduğunu belirterek şöyleki bitmeme etti:
"Bugün kobalt Kongo'dan, lityum Avustralya-Şili'den, grafit Çin'den çıkar. Bunların hepsini art dönüşümden elde edebiliyorsunuz. Dünyada bu mevzuyla ilişik ağır yatırımlar var. Gerek AB lüzum ABD ve Çin olsun bu idmansız maddeleri kendilerinde toplayıp -bunu yer yağı kabil düşünebiliriz- bu idmansız maddeleri gine çıkarıp batarya üreticilerine satmayı düşünüyorlar. Bu idmansız öz kimdeyse erte elektrikli uzlaştırıcı çoğaltma gücü de onda olacak zira bugün siz elektrikli otomobilin motorunu, kaportasını, elektroniğini, pilini imal edebilirsiniz lakin pilin idmansız maddesi elinizde bulunmadığı devir o melez üretemezsiniz. Şu anda TÜBİTAK destekli 2 projemiz var. Tesisimizde üretime başladık. Yeni müşterek ek envestisman yapıyoruz. Orada şimdi iri istihsal yapmayı düşünüyoruz."
"2028 senesinde hayattaki bulunan lityum rezervleri üretimi karşılayamayacak"
AB'nin yönetmeliklerle 2030'da üretilecek araç pillerinin yüzdelik 4'er kobalt ve lityum iktisap etmek neredeyse art dönüşümden kullanılması zorunluluğu getirdiğine dikkati çekici İlgar, "Bu 2035 senesinde yüzdelik 10-12 seviyesine çıkacak. 2028 senesinde hayattaki bulunan lityum rezervleri üretimi karşılayamayacak. Bu sebeple AB, ABD ve Çin ağır açıdan batarya üretimine ve bu idmansız maddeyi hazırlık düşüncesince art dönüşüme baş döndürücü ehemmiyet gösteriyor. Bu husus abuhava düşüncesince de nazik ve izlemsel müşterek konudur. Özellikle AB devletlerinde Rusya-Ukrayna Savaşı'ndan sonraları ortaya çıkan erke krizi dolayısıyla bu mevzuda bilyon dolarlık yatırımlar yapılıyor. Ülkemizde de bizim kabil kuruluşların önünün açılmasını arzu ediyoruz." dedi.
Murat İlgar, icra ettikleri üretimin önemine ayraç ederek, "Elektrikli araç pillerinin art dönüşümünden nazik idmansız maddeyi Türkiye'de evvel kere yaptık. 300 milyon lira acemi yatırımla, ki bu nicelik giderek 400 milyona da çıkacak, Türkiye'de ve Avrupa'da önemli tesisler ortada olacağız." niteleyerek konuştu.