Çanakkale
Türkiye'nin en şişman adası Çanakkale'nin Gökçeada ilçesinde sakız ağacından damla sakızı üretimine başlandı.
Ege Denizi'nin kuzeyindeki ehemmiyetli gezim destinasyonlarından 297 kilometrekare beniz ölçümüne cemaat Gökçeada, kültürel varlıkları ve natürel zenginliklerinin birlikte semere senelerde tarımıyla da öne çıkıyor.
Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce hazırlanmakta olan "Ada Rüzgarında Lezzetli Damla Sakızı Projesi" kapsamında adada sakız ağacından damla sakızı üretecek 27 üretici, 1490 fidanı 30 dekar bölgede toprakla buluşturacak.
Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Ramazan Eren, AA muhabirine, projenin karşı ayağını 2018 senesinde adanın anlaşılan noktalarına sakız plantasyonu kurarak başlattıklarını söyledi.
Gelişiminin elleme bulunduğunu belirledikleri sakız ağacının, başta şimal rüzgarına kapalı, az buçuk şimdi güneye icra vekili yerlerde yetiştiğini gözlemlediklerini tamlayan Eren, "Geçen sene da bunun üstüne demonstrasyonları kurduk. Bakanlığımız projeyi akıllıca görmüş oldu ve onayladı. Bize ortak muhassasat ayrıldı. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile amut üretimi düşüncesince anlaştık. İzmir Çeşme'de enstitümüzün yetiştirdiği fidanlarımızı tasdik aldık ve Gökçeada'ya getirdik." dedi.
Eren, ilçeye getirilen 1490 damla sakızı ağacı fidanının üreticiler kabilinden toprakla buluşturularak üretim etabına geçileceğini anlattı.
Arazi tarzı ve arazi analizlerinin yapıldığını, amut dikimi ve bakımı dair üreticilere terbiye verildiğini bildiren Eren, şöyleki konuştu:
"Damla sakızı ve ya sakız ağacı yerine tanıdık ve maruf bu mahsul başta Yunanistan'dan ithal ettiğimiz ortak ürün. Türkiye'de ise Çeşme'de dip ortak sakız ağacı plantasyonu var. Burada buğulanmış ağaçlar var. İnşallah kılıç bundan ahir süreçte projemizi bitmeme ettirip Gökçeada ilçemizde de ağır ortak sakız ağacı plantasyonu oluşturacağız. Burası başta gezinsel ortak ilçemiz bire ortak zamanda. Buraya mevrut ziyaretçilerimiz sakız ağaçlarını görebilecekler. Ayrıca ülkemizin damla sakızı ihtiyacına da ağır ortak ulama sağlayacağını düşünüyoruz. Ayrıca kılıç bu projeyi hazırlarken başta ortak numara derslik ekincilik arazilerini değil aykırı ekincilik arazisi dediğimiz, şimdi evvela ekilip dikilmeyen kuvvetsiz vaziyetteki ekincilik arazilerinde sakız ağacı fidanlarımızı diktiriyoruz. Böylelikle kuvvetsiz ekincilik arazilerini de tarıma kazandırmış oluyoruz."
Deneme üretiminde 50 fidandan 48'i tuttu
Organik Tarım Koordinatörü ve Ziraat Mühendisi Muharrem Serttaş da Gökçeada'nın, ikliminin ve havasının dobra bulunduğunu dile getirdi.
Ada tarımında yalan hastalıklarının görülmediğini vurgulayan Serttaş, "20 senedir Gökçeada'da ekincilik yapmaktayım. Çok memnunum ve mutluyum. Gökçeada rastgele devir ilklere kaşe basacak ortak ada ve ortak coğrafya. Çünkü su kaynakları kendiliğinden yeterli, arazi yapısı baş döndürücü güzel, iklimi baş döndürücü güzel. Bilhassa rüzgarının sakız ağacına baş döndürücü müfit olacağını düşünüyoruz. Çünkü sakız ağacının sakızı, yaşamış bulunduğu stres ile elde ediliyor. Çok ortak tomar rüzgara verilen kalacağı düşüncesince lazım stresi yaşayacağını ve nitelikli sakız vereceğini beklenti ediyoruz. Bu açıdan adadaki üreticiler yerine ehemmiyetli ortak randıman alacağımız kanaatindeyiz." değerlendirmesinde bulundu.
Gökçeada'nın karşı üreticilerinden Uğur Sönmezışık ise denemelere 2018'de 50 fidanla başladıklarını, bunlardan 2'sini az verdiklerini belirtti.
Özellikle güzeşte sene sakız veriminin baş döndürücü elleme bulunduğu bilgisini paylaşan Sönmezışık, "Tatlılarımızda, kahvelerde, kurabiyelerde kullandık. İhtiyaçlarımız olağandan karşılandı. Aroması da hakkıyla oldukça iyi. Bunu Zeytinli köyünde sakız muhallebisi işleyen yetiştirici arkadaşlarımızın ürünlerinde sınav ettik. Sonuç oldukça başarılıydı. Muhallebiyi yiyici Rum ihvan baş döndürücü beğendi. Çünkü onlar burada kullandıkları ürünleri Sakız Adası'ndan getiriyorlar. Onlar da gördükleri semere karşısında bahtiyar oldular." diyerek konuştu.
Üreticilerden Ali Baki Usta da adanın önceki kültürünün geleceğe taşınmasında sakız ağacının baş döndürücü ehemmiyetli olduğuna ayraç etti.
Devletin bu konudaki desteklerini ve kendilerine sağlamış bulunduğu olanakları baş döndürücü önemsediğini özetleyen Usta, "Biz baş döndürücü heyecanlandık. Buna korumak düşüncesince fidanlarımızı tasdik aldık. Dikime ve üretime başlıyoruz. İnşallah Gökçeada endamsız müddet ortamında sakız üretimiyle de anılacak." ifadesini kullandı.
Tepeköy'de canlı Alexandra Şaşırmaz ise zeytin koz ve bademden sonradan adanın sakız ağacıyla buluştuğunu, üretime katkıda bulunmaktan büyüklük duyduğunu kaydetti.
Gökçeada Dereköy Şahinkaya Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Azmi Nafi Uygun, adadaki dünkü üretim faaliyetinin kalburüstü sonuçlanmasını dilek ederek, ilçenin endamsız müddette ehemmiyetli ortak üretim merkezi ve bellik biçimine dönüşmesini beklediklerini anlattı.