İstanbul
Yüksek pahalılık ve ürem ortamının ekonomilere etkisine bağlı endişeler piyasalara taraf sağlayan asliye etken olmayı sürdürürken, özek bankası yetkililerinden mevrut delice açıklamalara rağmen arsıulusal kurumların dinginlik riskine müteallik ikazları gündemin odağına yerleşti.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), esbak yayımladığı raporda, kaslı ülkelerdeki özek bankalarının faizleri artırmaya bitmeme etmesinin toptan ekonomiyi resesyona ve arkası sıra etraflıca sürekli durgunluğa sevk riski taşıdığını bildirdi. UNCTAD'ın tutanağının arkası sıra Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva da Amerika Merkez Bankası'nı (Fed) politikalarında sonuç evre sakıngan olmaya ve dünyanın art kalanı üstündeki etkisine gönül rahatlığı tetik olmaya çağırdı.
Söz konusu uyarılara rağmen Amerika Merkez Bankası (Fed) yetkililerinden "şahin" tonda lafla yönlendirmeler gelmeye bitmeme etti. Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, henüz enflasyonist birlikte ortamın henüz düzen bağı birlikte politikayı gerektirdiğini belirtirken, New York Fed Başkanı John Williams da enflasyonu ıskat etmek düşüncesince meydana getirecek henüz baş döndürücü işlerinin bulunduğunu söyledi.
Makroekonomik data tarafında ise esbak ABD'de ISM imalat endeksi 50,9 ile Mayıs 2020'den buyana en düşüt seviyesine geriledi.
Bu gelişmelerle esbak New York borsasında alıcılı birlikte tempo izlendi. Dow Jones endeksi yüzdelik 2,66, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,27 ve S&P 500 endeksi yüzdelik 2,59 bedel kazandı. Dolar endeksi yüzdelik 0,5 düşüşle 111,6'ya, ABD'nin 10 salname tahrif faizi de yüzdelik 3,83 seviyelerinden yüzdelik 3,62'ye geriledi. ABD'nin fihrist vadeli kontratları acemi güne de yükselişle başladı.
Avrupa tarafında, esbak İngiltere Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, iklim özek bankası politikalarıyla dar sakıt yüzdelik 45'lik en faziletkâr dirimsel vergisi dilimini tahammül planından vazgeçtiklerini duyurdu. Ciddi eleştirilere sunulan kesirler plandan art aşama atılması ile sterlin/dolar paritesi esbak yüzdelik 1,2 bedel kazanarak 1,13'ün üstünde çıktı. İngiltere, Almanya ve Fransa'da 10 salname tahrif faizi de çabucak geriledi.
Makroekonomik data tarafında ise Almanya ve İngiltere'de beklentilerin altında kesirler ilkgüz kocaoğlan imalat uran PMI, Avro Bölgesi'nde de 48,4'e gerileyerek sektörde daralmanın sürdüğüne ayraç etti.
Açıklanan verilerin ekonominin gelişimine bağlı endişeleri artırmasına rağmen esbak yer yağı ve doğal kavara şirketlerinin hisselerinde yaşanmış olan yükselişle Avrupa borsaları alıcılı seyretti. Bankacılık sahası hisselerinde ise İsviçreli Credit Suisse ve Alman Deutsche Bank öncülüğünde oynaklık faziletkâr kalmaya bitmeme etti. Bu gelişmelerle Almanya'da DAX 40 endeksi yüzdelik 0,79, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,22 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,55 bedel kazandı. Avro/dolar paritesi yükselişe geçerek 0,9830'da dengelendi.
Asya tarafında, Çin piyasalarında Altın Hafta nedeniyle resmi dinlence bitmeme ederken, ahit Hong Kong borsası da el işi boğunuk olacak. Japonya'da ahit açıklayan verilere göre, eylülde pahalılık salname yüzdelik 2,8 ile beklentilere koşut gerçekleşti. Avustralya Merkez Bankası ise siyasa faizini 25 baz nokta artırarak yüzdelik 2,6'ya yükseltti. Kısa müddette gebe ürem artırımı yaptıklarını, bu durumun bölük halkını etkilediğini tamlayan Banka, bu yüzden hareketin hızını yavaşlatmaya değişmeyen verdiğini bildirdi. Piyasada, Banka'nın 50 baz puanlık ürem çoğaltması bekleniyordu.
Öte taraftan Japonya Savunma Bakanlığı açıklamasına göre, Kuzey Kore'nin fırlattığı balistik füzenin Japonya'nın kuzeydoğusu üstünden geçerek Pasifik Okyanusu'na düşmesinin arkası sıra gözler mevzuyla ilgilendiren yapılacak açıklamalara çevrildi.
Bu gelişmelerle hisse piyasalarında acemi günün yükselişle başlaması dikkati çekerken, kapanışa benzeyen Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,8, Avustralya'da ASX 200 endeksi yüzdelik 3,6 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 2,5 bedel kazandı.
Yurt ortamında ise esbak Halkbank, ABD'de bitmeme fail ukubet davasıyla ilgilendiren temyiz başvurusunun ikrar edildiğini bildirdi. Gelişmenin arkası sıra bankacılık hisselerine mevrut alımların genele yayılması ile BIST 100 endeksi de esbak haset yüzdelik 6,67 bedel hasılatıyla 3.392,13 puandan tamamladı. Dolar/TL ise esbak yüzdelik 0,2'lik artışla 18,5448'den kapanmasının ardından, ahit bankalararası bu sahanın açılışında 18,5420'den prosedür görüyor.
Analistler, kesirler "resesyon" ikazları ve eneze konuşu verilerin, özek bankalarını "şahin" servet politikalarında gevşemeye itebileceği beklentilerinin oluştuğunu belirterek, İngiltere öncülüğünde toptan tahrif faizlerinde yaşanmış olan düşüşün de riziko iştahındaki toparlanmaya yardım sağladığını söyledi.
Piyasalarda dalgalanmanın birlikte süre henüz sürebileceğine ayraç fail analistler, ahit yatırımcıların odağında Fed yetkililerinin açıklamalarının bulunduğunu, data gündeminde ise taşınmazlar ortamında gerçek nakit mal döviz kuru, ABD'de üretimlik siparişleri ve Avro Bölgesinde Üretici Fİyat Endeksi'nin (ÜFE) öne çıktığını bildirdi.
Analistler, uran manada BIST 100 endeksinde 3.200 puanın destek, 3.500 düzeyinin dayanım konumunda bulunduğunu tabir etti.
Piyasalarda ahit izleme edilecek veriler şöyle:
12.00 Avro Bölgesi, ağustos kocaoğlan ÜFE
14.30 Türkiye, ilkgüz kocaoğlan gerçek nakit mal döviz kuru
17.00 ABD, ağustos kocaoğlan üretimlik siparişleri
17.00 ABD, ağustos kocaoğlan JOLTS bariz iş sayısı