Lefkoşa
Lefkoşa Yunus Emre Enstitüsü (YEE), KKTC Kültür Dairesi, Lefke Belediyesi ve Lefke Yardım ve Halk Derneği iş birliğiyle planlı projeye, Lefkoşa ve Lefke bölgelerinden 18 kadın katılıyor.
Lefkoşa YEE'de meydana gelen projenin işlik emekleri kısmında, KKTC'nin kültürel kodlarını ortaya çıkaran anadan görme el sanatları ile çağcıl zanaat unsurlarının birleştirilerek aşırı sayıda eserin ortaya çıkarılması hedefleniyor.
Proje sebebiyle KKTC'de canlı hanımefendilerin zanaat eğitimi alması, anadan görme sanatlar ortada arazi düzlük "zembil örme" sanatının baştan avlu bulması ve aldıkları bu kurslar aracılığıyla hanımefendilerin istihsal yaşamının ortak parçası olması da bekleniyor.
KKTC'de Lefke bölgesindeki hurma ağaçlarının yapraklarının örülmesiyle zembil denilen sepet ve küfeler yapılıyor.
Kıbrıs'ta hâlâ ilk sevilerek kullanılan, okşayıcı ve berk vasıtaların başlangıcında mevrut zembil, hurma dalından örüldüğü düşüncesince ferah oluyor. Eskiden paralıca ve ensesi kalın kesiminin de zembili yeğleme etmiş olduğu belirtiliyor.
Zembillere kullanılış amaçlarına uyarınca alım satım zembili, ekecek zembili, balıkçı zembili ve hurma zembili kabilinden değişik esame de veriliyor.
Poşetlerin yerini almış olduğu zembilin inşası ayrılma edilmiş ortak el sanatı namına biliniyor.
Proje nihayetinde, imal edilen eserlerin kamuoyuyla paylaşılacağı ve ziyaretçilerin zevkine sunulacağı ortak serginin açılması da planlanıyor.
"Zembile anadan görme dokunuşlar yapıyoruz"
Proje Koordinatörü Esin Sevgin plan ile 3 kadim sanatın birleştiğini söyleyerek, "Zembile anadan görme dokunuşlar yapıyoruz. Ahşap edisyon sanatı da KKTC'nin 1970'lerden sonradan unutulmuş ortak sanatıdır. Projeye katılanların sarıklı olması da bu anadan görme sanatların başkalarına öğretilmesi açısından önemli." dedi.
Sevgin, zembilin tanıtımının birlikte hanımefendilerin bitirdikleri mamüllerin satılacak olmasının da katılanlara yardım sağlayacağını belirtti.
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, hurmanın Lefke bölgesinin sembollerinden birisi olduğuna dikkati çekerek, alanda levent boylu müddet madencilik yapıldığını, madenin arazi altından çıkarılması düşüncesince hurma ağacından meydana getirilen zembillerin kullanıldığını anımsattı.
Kaya, plan ile hurmadan zembil yapılabilmesi düşüncesince hanımefendilerin terbiye aldığını ve ortaya konulmuş bulunan iş birliğinden kıvançlı olduklarını tabir etti.
"Zembil, Kıbrıs Türklerinin geçmişi ve Anadolu'da da bilge bulunan ortak üründü"
Lefkoşa YEE Koordinatörü Abdullah Aktaş, YEE'nin bulunmuş olduğu devletlerin kültürü ile Türkiye ortada kültürel deste kurmaya çalıştıklarını, KKTC'deki faaliyetlerinin 2015'te başladığını söyledi.
Aktaş, "Faaliyet gösterdiğimiz devletlerde mevcud kültürel değerleri de ortaya boşaltmak düşüncesince uğraşıyoruz, mümkünse devletler ortada bu değerlerin bilinirliğini artırmaya hız ediyoruz. Bu noktada zembil de Kıbrıs Türklerinin geçmişinde ve Anadolu'da da bilge bulunan ortak üründü. Zembil KKTC düşüncesince aşırı kıymetli ortak ürün, başta Lefke'de bu ürünün inşası düşüncesince hurma ağaçlarının dikildiğini görüyoruz. Biz de onu çağcıl yaşama kazandırmanın gayreti içerisindeyiz." dedi.
Lefke Yardım ve Halk Derneği Başkanı Emel Yılmaz, hanımefendilerin 3 anadan görme sanatı öğrenmesinin önemine ve bunları doğacak nesillere nakil arzularına dikkatini çekti.
Yılmaz, projeye eklenmiş bulunan hanımefendilerin üretmeleri ve ev ekonomisine de sürdürülebilir yardım sağlamalarının hedeflerinin ortada bulunduğunu kaydetti.