Diyarbakır
Diyarbakır'ın Çüngüş ilçesinde Karakaya Baraj Gölü kıyısındaki Akdeniz iklimine ehil Geçit köyünde kışlık dermanlık narlar balkonlara asılarak korunum ediliyor.
Mikroklima iklime ehil Geçit köyündeki onlarca ağaçta nar ilkin kazanmak az daha portakal, mandalina, limon, zeytin, uçmak hurması az daha nice ürün üretiliyor.
Yılın bu ayında köyde nar bereketi yaşanıyor. Ağaçlardan birleşen narlardan çatlamamış olanlar ürün suyu üretimi düşüncesince fabrikalara gönderiliyor. Çatlayan narlar kabuklarından ayıklandıktan sonradan ezilerek suyu çıkarılıyor.
Nar suyu, kurulan kazanlarda odun ateşinde saatlerce kaynatılarak, nar ekşisine dönüştürülüyor. Hasadı meydana getirilen narın müşterek bölümü ise kışın gitmek az daha balkonlara ve evlerin çatısına asılıyor.
"Bu köyde anlaşma kaynağımız nar"
Geçit köyü muhtarı Cuma Toğrul, AA muhabirine, köylerinin hususi iklim yapısıyla Akdeniz Bölgesi'ne saf ürün çeşitlerini yetiştirmeye müsait bulunduğunu söyledi.
Köyde yetiştirdikleri narlarda hasat tarihi bulunduğunu tabir fail Toğrul, "100 tona benzeyen hasadımız oldu. Fabrikaya da gönderdik. Bir tarafını nar ekşisi yapıyoruz. Bu köyde anlaşma kaynağımız nar." dedi.
Nar ekşisini anadan görme yöntemlerle hazırladıklarını özetleyen Toğrul, tek ulama bap kullanmadıklarını belirtti.
Toğrul, kaynatma ve taktir yöntemi ile hazırladıkları nar ekşisinin müşterek numara nitelik olması düşüncesince 100 kilo nardan averaj 3 litre nar ekşisi hazırladıklarını kaydetti.
Balkonlara "kışlık dermanlık nar" asılıyor
Eski müşterek geleneği de sürdürdüklerini dile getiren Toğrul, kış aylarında gitmek az daha müşterek hacim narı da balkonlara ve evlerin çatısına astıklarını anlattı.
Toğrul, "Bu narları hastalarımız düşüncesince hamileler düşüncesince balkonlara asıyoruz. Astığımız narların güz güneşinde kabuğu kuruyor, gücük ay ve mart aylarına denli dayanabilen kalıyor. Bunlara 'kışlık dermanlık nar' diyoruz. Markette, pazarda bulamazsın lakin evlerimizde ferah ferah bulursunuz." niteleyerek konuştu.
"Narları astığımızda gün almaktadır ve elan sert kalıyor, çürümüyor"
Köyde canlı ve babasından artan nar bahçesindeki üretimle geçimini sağlayıcı Resul Demir (65) de köylerinin hamam olduğunu, kış mevsimini baş döndürücü hissetmediklerini belirtti.
Çocukluğundan buyana nar hasadı yapıp, nar ekşisi ürettiklerini özetleyen Demir, kendilerinden sonradan da evlatlarının bu işi bitmeme ettireceğini kaydetti.
Demir, köylerinde baş döndürücü müşterek tomar nar ağacı bulunduğunu tabir ederek, şunları söyledi:
"Ürettiğimiz nar ekşimiz de organik. Narların müşterek tarafını kış mevsiminde bezdirmek amacıyla iplere bağlayıp habbe belli köşelerine asıyoruz. Narları astığımızda gün almaktadır ve elan sert kalıyor, çürümüyor. Kışın müşterek mihman vardığında yahut müşterek insan marazlı olduğunda koparıp, ağırlama ediyoruz, iflah oluyor."
Emine Toğrul (60) ise değneklerle nar ayıklamanın ve nar ekşisi yapımının güç müşterek iş bulunduğunu anlatarak, senelerdir bu işle uğraştığını belirtti.
Yetiştirdikleri narların baş döndürücü içimli ve nitelikli bulunduğunu tabir fail Toğrul, "İstanbul, Adana ve Hatay'a denli değme yere nar gönderiyorum." ifadesini kullandı.