Zonguldak
Zonguldak'ın Ereğli ilçesine 34 kilometre uzaklıkta mevcut Yenidoğancılar köyü Çölemen Mahallesi'ndeki tarihi su değirmeni adeta tarihe şehadet ediyor.
Atalarından küsurat kestirmece 5 yüzyıllık tarihi değirmenin çarklarını debisi on paralık düşmeyen Çölemen Deresi sebebiyle döndürmeyi sürdüren 62 yaşındaki İbrahim Şen, buğday, arpa, darı kabil hububat ürünlerini öğüterek doğal un elde ediyor.
İlerleyen teknolojiye karşın anadan görme yöntemlerden vazgeçmeyen Şen, "Yeni Doğancılar Sütlüce" ismiyle anılan su değirmeninde yöre karye ve ilçelerdeki vatandaşlara görev veriyor.
"Hemen elden eksiksiz köylerden geliyorlar"
Köyde oturan 3 bebek babası İbrahim Şen, AA muhabirine, bugüne derece değirmeni işleten büyüklerinin hepsinin ölüm ettiğini, şu anda da değirmeni kendisinin çalıştırdığını anlattı.
Büyüklerinin değirmenin minimum 500 salname bulunduğunu namına anlattığını aktaran Şen, "Değirmen, dedemlerin zamanında 8 insan kabilinden onarım ve bakımı yapılarak gene faaliyete geçirilmiş. Değirmenin adı 'Yeni Doğancılar Sütlüce Su Değirmeni' şekilde anılıyor. Burada mısır, buğday, arpa, yulaf ne olursa öğütebiliyoruz, doğrusu değirmende hububat ürünlerinin hepsini yapabiliyoruz." dedi.
Şen, değirmenin suyunun kestirmece müşterek kilometre uzaklıktan cari Çölemen Deresi'nden geldiğini anlatarak, "Çevre köylerde ayrıksı değirmen kalmadığı düşüncesince Alaplı'dan Devrek'e derece elden çabucak eksiksiz köylerden buraya buğday, mısır, rüşvet ne var ise tavuk ve efsanevi yemi, buğday kabil hepsini yaptırmaya geliyorlar." diyerek konuştu.
"Nasıl halde un istenirse çıkarıyorum"
Gelecek kuşakların da bunu kullanmasını aşırı istediğini dile getiren Şen, değirmenin düzentileme yöntemine bağlı şu detayları verdi:
"Vatandaş tahılını getirdiğinde, değirmenin fevk tarafında mevcut 'tekne' diyerek anlatım ettiğimiz kovaya mısırı boşaltıyorum. Aşağıda müşterek elan bire müşterek tekneden var. Mısır ordan da taşın adına dökülüyor. Onun da müşterek ayarı var, kılıç ona 'tene ayarı' diyoruz. Altından ve üzerinden bu ayarı yaptıktan sonraları nite halde un istersen o halde çıkarıyorum."
Şen, değirmen oluğunun taştan işlenmiş sert sıvası olmaması nedeniyle su kaçırdığını, tedbir alınmaz ise değirmenin çökme tehlikesiyle dirlik karşıya kalabileceğini laflarına ekledi.